Pessinus

kaartPessinus (Πεσσινοῦς), phrygische, later galatische stad in Klein-Azië, gelegen op een belangrijk knooppunt van wegen ca. 135 km ten zuidwesten van Ancyra (Ankara) en ca. 60 km ten zuidwesten van Gordium. P. was sinds onheuglijke tijden tot in de 4e eeuw nC het centrum van de kleinaziatische Cybele-cultus; het ontwikkelde zich al vroeg tot een machtige en zeer rijke priesterstaat met een bloeiende jaarmarkt. De Galaten, waarvan de Tolistoagii zich in de omgeving van de stad vestigden (ca. 230 vC), schijnen haar betrekkelijk met rust te hebben gelaten; ook de heerschappij van Pergamum over P. duurde slechts kort (228 tot 223 en 183 tot 166). Sinds 166 vC maakte het, met vele privileges, deel uit van het koninkrijk Galatië, sinds 25 vC van de provincie Galatia. Bekend is het romeinse gezantschap dat in 204 vC na raadpleging van de sibyllijnse boeken naar P. gezonden werd en het cultusbeeld van Cybele naar Rome overbracht, waar aldus de eredienst van de Magna Mater geintroduceerd werd.

Belgische opgravingen onder leiding van P. Lambrechts hebben sinds 1967 in het ruïnenveld bij Ballihisar, dat in de laatste eeuwen als steengroeve gebruikt is, veelbelovende resultaten geboekt; aan het licht kwamen de resten van een tempel (van Cybele) uit de le eeuw nC en van een interessante waterleiding, alsmede typische romeinse graven uit de 3e en 4e eeuw. (Op de foto de trappen van het heiligdom, die tevens dienst deden als zitplaatsen voor het theater)


Lit. W. Ruge (PRE 19, 1104-1113). - K. Bittel, Beobachtungen in P. (Archäologischer Anzeiger 85 1967, 142-150). P. Lambrechts, Inscriptions inédites de Pessinonte (Antiquité Classique 37, 1968, 540-550). Id., Les fouilles de Pessinonte (ib. 38, 1969, 121-146; 41, 1972, 156-173). E. Akurgal, Ancient Civilizations and Ruins of Turkey (Istanbul 1970) U7v. [Nuchelmans]


Kaart