Thapsus (Θάψος), antieke stad op de kust van
Noord-Afrika, gelegen ca. 160 km ten zuiden van
Carthago,
ca. 45 km ten zuidoosten van Hadrumetum.
De nederzetting was oorspronkelijk een
punische factorij, waarvan ook punische
necropolen getuigen. In 310 vC werd T. door
Agathocles
van Syracuse ingenomen, maar deze
moest het spoedig weer prijsgeven. In de
derde punische oorlog
(149-146 vC) koos de stad de zijde
van de Romeinen, waarvoor het in de na beëindiging
van de oorlog ingerichte provincie Africa met
de status van civitas libera
beloond werd.
In de burgeroorlog tussen Caesar
en Pompeius (49-
45 vC) bracht Caesar de aanhangers van Pompeius
bij T., een van de vestigingen waar dezen zich
verschanst hadden, in het voorjaar van 46 de beslissende
nederlaag toe.
Van de romeinse stad zijn slechts geringe resten
bewaard gebleven, o.a. van een amfitheater. Op de Peutinger kaart (foto rechts: rechtsboven) wordt T. Tapsum genoemd.
Lit. H. Treidler (PRE 5A, 1285-1287). [Nuchelmans]