Pelops

Pelops (Πέλοψ), legendarische zoon van Tantalus en Dione. Tantalus, die geregeld contact met de goden had, wilde graag weten of ze echt aiwetend waren en liet daarom P. slachten en als spijs aan de goden voorzetten. Dezen doorzagen echter de opzet en brachten de jongen tot het leven terug. Alleen Demeter at, in gedachten verzonken, een schouder van P. op; in plaats daarvan kreeg hij er een van ivoor. P. genoot speciaal de gunst van Poseidon: van hem kreeg hij een prachtig vierspan. Toen P. volwassen was geworden, dong hij naar de hand van Hippodamea, dochter van koning Oenomaüs van Pisa. Deze wilde Hippodamea echter alleen afstaan aan diegene die hem bij het wagenrennen zou overwinnen, een onmogelijke voorwaarde, want Oenomaüs bezat onoverwinnelijke paarden. P. wist nu Myrtilus, zoon van Hermes en stalmeester van Oenomaüs, ertoe over te halen pinnen van was in plaats van de ijzeren in de assen van de koninklijke wagen te steken, zodat de koning tijdens de wedstrijd verongelukte. P. huwde Hippodamea, werd koning van Elis en liet Myrtilus voor alle zekerheid ook doden. Myrtilus (of Oenomaüs) vervloekte P. en deze vloek realiseerde zich in diens nageslacht, met name in zijn zonen Atreus en Thyestes. P. werd begraven in Olympia, waar hij ook verering genoot; hij schonk zijn naam aan de Peloponnesus en zou, volgens de locale traclitie, de olympische spelen hebben ingesteld.

De voorbereidingen tot de wedstrijd tussen P. en Oenomaüs waren uitgebeeld in het oostelijke gevelveld van de Zeustempel van Olympia (eerste helft 5e eeuw vC). Verder treffen we afbeeldingen van P., vooral van zijn wedstrijd, aan op attische en italische ceramiek en op romeinse sarcofagen.

Lit. L. Bloch (Roscher 3, 1866-1875). K. Scherling (PRE Suppl. 7, 1940, 849-865). [Schouten]

Pelops neemt Hippodamia mee (Attische roodfigurige vaas uit 5e eeuw vC)