Sarpedon (Σαρπηδών), legendarische zoon van
Zeus
en Laodamia, met zijn neef Glaucus aanvoerder
van de Lyciërs in de
trojaanse oorlog. Strijdend
aan de zijde der Trojanen is hij bij Homerus een
van de op de voorgrond tredende helden; in Ilias
12,101vv lezen we hoe hij een aanval leidt op het
griekse kamp en de eerste bres slaat. Door
Patroclus
werd hij gedood (Ilias 16,419-526), waarna
zijn lichaam door Hypnos
en Thanatos voor de
begrafenis naar Lycië werd gebracht. In de latere
overlevering trad S. op als een zoon van
Zeus en
Europa, die
afkomstig was van Kreta en na een
meningsverschil met Minos naar Lycië gegaan
zou zijn. Mogelijk schuilen achter dit verhaal historische
relaties tussen Kreta en Lycië. De beeldende
kunstenaars schijnen vooral geboeid te zijn geweest
door de scène met Hypnos en Thanatos; we vinden
deze o.m. uitgebeeld op kraters in het Metropolitan
Museum in New York en in het Louvre en op een
schaal in het British Museum. Hiernaast een afbeelding
van de dode Sarpedon met Hypnos en Thanatos op een lecythus
uit ca. 470 vC (Brits Museum).
Lit. O. Immisch (Roscher 4, 389-413). P. Zwicker (PRE 2A, 35-47).
[Schouten]