Carvilius naam van een romeinse plebejische gens, waarvan leden bekend zijn sinds het begin van de 3e eeuw vC. De bekendste Carvilii waren;
(1) Spurius Carvilius Maximus,
consul in 293 en in 272
vC, beide malen samen met Lucius Papirius Cursor,
censor in 289 (?).
In 293 veroverde C. (Livius 10,
39-46) in de derde oorlog tegen de
Samnieten o.a.
de samnitische vestingen Amiternum en Cominium,
in 272 onderwierp hij de italische bondgenoten van
Tarente, dat zelf door zijn collega tot capitulatie
gedwongen werd.
(2) Spurius Carvilius Maximus Ruga,
consul in 234 en 228
vC. In 234 streed hij met succes tegen de bewoners
van de in 238 tot provincie gemaakte eilanden Corsica
en Sardinië. Na de nederlaag bij
Cannae (216)
verwekte hij opschudding door zijn voorstel de senaat
aan te vullen met bewoners van Latium. C.
zou de eerste Romein zijn geweest die zich van
zijn vrouw liet scheiden omdat zij onvruchtbaar
was. Hij stierf in 211 als augur.
(3) Carvilius, vrijgelaten slaaf van
Spurius Carvilius hiervoor, zou ca.
250 vC in Rome de eerste lagere school geopend
hebben; ook zou hij het letterteken G voor de stemhebbende
velare explosief in het latijnse alfabet hebben
ingevoerd (Alfabet).
[Nuchelmans]