Belgae

kaartBelgae (Βέλγαι, noordelijke groep der keltische stammen in Gallia, woonachtig tussen de zee, Rijn, Marne en Seine. Volgens de zegslieden van Caesar (De bello Gallico 2, 4), de Remi, die zelf tot de B. behoorden, waren de meeste B. van germaanse afkomst. Dit was waarschijnlijk vooral het geval met de Germani Cisrhenani, die in het oostelijke deel van het gebied der B. woonden, terwijl de Aduatuci afstamden van de Cimbren en Teutonen (Caesar, o.c. 2, 29). Nadat de Eburones door Caesar waren uitgeroeid, vinden wij later in hun plaats de Tungri, een germaanse stam. Van de Nervii wordt de germaanse afkomst vermeld door Strabo (Geographia 4, 194) en Tacitus (Germania 28). Volgens De Laet waren alleen de Remi, Catuvellauni, Suessiones, Bellovaci, Veiiocasses, Caleti, Ambiani, Viromandui en Atrebates in Noord-Frankrijk echte Belgae; de noordelijke stammen (Nervii, Morini, Menapii, Condrusi, Eburones, Segni) zouden die naam alleen te danken hebben aan Caesars onnauwkeurige terminologie. Gezien het feit echter dat Caesars zegslieden de belgische Remi waren, is dit verre van zeker. Strabo (4, 196) zegt dat de B. in 15 volkeren waren verdeeld; welke dat precies waren, is niet zeker. De B. waren zeer krijgshaftig en boden Caesar felle tegenstand, vooral de Nervii en de Eburones. De laatsten vernietigden in 54 vC vijftien romeinse cohorten onder bevel van Titurius Sabinus en Aurunculeius Cotta. In het tweede kwart van de eerste eeuw vC staken belgische stammen over naar Engeland; verschillende van deze, bijv. de Atrebates, de Catuvellauni en de Parisii, behielden daar hun naam en vormden in Brittania een heersende aristocratie.


Lit. Caesar, De bello Gallico passim. Strabo, Geographia 4. T. Rice Holmes, Caesars Conquest of Gaul? (Oxford 1911). C. F. Hawkes/G. C. Dunning, The B. of Gaul and Britain (Archaeological Journal 87, 1930, 150-335). D. Allen, The Belgic Dynasties of Britain and their Coins (Archaeologia 90, 1944, i46). J. Breuer, Romeinsch België (Antwerpen/Amsterdam 1946). S. J. de Laet/W. Glasbergen, De voorgeschiedenis der Lage Landen (Groningen 1959). R. Hachmann/G. Kossack/H. Kuhn, Völker zwischen Germanen und Kelten (1962). [Stolte]


Kaart