Apollonius (Ἀπολλώνιος) Rhodius, grieks episch dichter en filoloog uit de 3e eeuw vC. Van zijn leven is weinig bekend. Hij werd geboren in Alexandrië ca. 295 vC, was waarschijnlijk leerling van Callimachus en stond van ca. 260 tot ca. 247 aan het hoofd van de alexandrijnse bibliotheek. Daarna trok hij zich - vanwege een literair meningsverschil met Callimachus? - terug op het eiland Rhodus, waaraan hij zijn naam ontleende.
In tegenstelling met Callimachus, die een voorstander van korte gedichten was, huldigde A. de opvatting dat ook in zijn tijd nog plaats was voor grote heldendichten naar de trant van Homerus. Om dat aan te tonen schreef hij het omvangrijke epos Ἀργοναυτικά [De lotgevallen der Argonauten; 5835 versregels). Boek 1 en 2 verhalen de aanleiding en de voorbereiding van de tocht, het vertrek uit Iolcus en de avonturen van de zeereis naar Colchis; in boek 3 en 4 wordt verteld hoe Iason met behulp van koning Aeëtes' dochter Medea het gulden vlies bemachtigde en, door steeds nieuwe gevaren bedreigd, via Donau, Rhòne, Middellandse Zee en Noord-Afrika tenslotte in zijn vaderland terugkeerde.
De handschriften der Argonautica worden in drie klassen verdeeld, m, w en k. De voornaamste representant van klasse m is codex Laurentianus 32,9 (Florence; eind 10e eeuw), van klasse w codex Laurentianus 32,16 (uit 1281). De bewaard gebleven scholia (uitgegeven door K. Wendel, Scholia in Apollonium Rhodium vetera², Berlin 1958) vermelden op zes plaatsen de lezing van een 'proekdosis' (eerste uitgave), maar de varianten zijn van weinig belang.
Van de overige werken van A., korte gedichten naar
hellenistische trant, is niets bewaard dan enkele losse
hexameters (zie J. U. Powell, Collectanea Alexandrina,
Oxford 1925, 4-8). Van zijn filologische arbeid
is zo goed als niets bekend.
Lit. Uitgaven: Editio princeps: J. Laskaris (Florence 1496).
Beste recente editie: H. Fraenkel, Apollonii Rhodii Argonautica
(Oxford 1961). Engelse vertaling, naast griekse tekst:
R. C. Seaton, Apollonius Rhodius (Loeb Classical Library,
London 1912). Duitse vertaling: Th. von Scheffer, Die Argonauten
(Leipzig 1940). Commentaren: G. W. Mooney (London/Dublin
1912) en, alleen op het derde boek: F. Vian
(Paris 1961). - G. Knaack (PRE 2, 126-134). K. Ziegler, Das
hellenistische Epos (Leipzig 1934). A. Lesky, Geschichte der
griechischen Literatur (Bern 1958) 665-673. - G. Marxer, Die
Sprache des Apollonios Rhodios in ihrer Beziehung zu Homer
(Diss. Zürich 1935). F. Stoessl, Apollonios Rhodios. Interpretationen
zur Erzählungskunst und Quellenverwertung
(Bern 1941). H. Herter, Zur Lebensgeschichte des Apollonios
von Rhodos (Rheinisches Museum 91, 1942, 310-326). E.
Eichgrün, Kallimachos und Apollonios Rhodios (Diss. Berlin
1961). H. Fränkel, Einleitung zur kritischen Ausgabe der
Argonautika des Apollonios (Abh. Akad. Wiss. Göttingen,
Philol.-hist. Kl., 3. Folge 55, Göttingen 1964). Uitgave
met franse vertaling: F. Vian/E. Delage,
Apollonios de Rhodes, Argonautiques 1-3 (Paris 1974-1981).