1) Nuceria Alfaterna (Νουκρία, Νουκερία ἡ Ἀλφατέρνα) stad in Campanië aan de bovenloop van de
Sarus, thans Nocera, aan de weg van Pompeji naar Salerno.
N. werd gesticht door de Pelasgen en later bewoond door de Oskische
Alfaterni (Diodorus 19,65,5; Livius 9,41,3). Er zijn munten gevonden
met oskische inscripties en een afbeelding van de stroomgod Epidius of
Sarnus, van de Dioscuren en Apollo.
Terwijl N. oorspronkelijk een bondgenoot van Rome was, stond N. in de
2e Samnitische Oorlog sinds 316 vC aan de kant van de tegenstanders van
Rome, de Samnieten. In 308 vC dwong consul Q.Fabius Maximus Rullianus
N. tot capituleren (Liv. 9,41,3). In de 2e Punische Oolog bleef N.
aan de kant van Rome, maar werd in 216 vC door Hannibal veroverd en
verwoest (Livius 23,15,2-6); de inwoners werden overgebracht naar Atella.
Het gebied van N. dat weer opgebouwd was, had in de bondgenotenoorlog
(90 vC) zwaar te lijden van de opstandelingen o.l.v. C.Papius Mutilus;
bij de opstand van Spartacus (73 vC) werd N. door de slaventroepen
ingenomen en geplunderd (Florus epit. 2,7,20ev.). Cornelius Sulla
liet een veteranenkolonie naar N. komen. Als colonia N. Constantia werd
het gebied van N. to 54 nC verschillende keren onder veteranen
(Tacitus ann.13,31) verdeeld.
De inscripties en literaire bronnen laten zien dat er in n. griekse,
etruskische en romeinse bevolkingsgroepen waren. Inwoners van N. waren
in 59 nC betrokken bij relletjes in het amphitheater van Pompeji
(Tacitus ann. 14,17,1). In 63 nC waren er zware aardbevingen in Nuceria;
de stad werd in 79 nC door de uitbarsting van de Vesuvius zwaar
getroffen (Seneca nat.6,1,2).
Door opgravingen is de plattegrond van N. duidelijk geworden; er was
ook een hellenistisch theater. Op de Peutinger kaart (foto rechts: midden links) wordt N. genoemd.
Lit. K.J.Beloch, Sulla confederazione noceriana in: ASNP 2, 1877, 285-296. A.Pontrandolfo, Le necropoli, dalla città greca alla colonia latina, in: Atti del 27 Convegno di Studi sulla Magna Grecia (1987), 1992 223-265. W. Johannowsky, (EAA 2 Suppl.4, 1996, 31-33).
2) Nuceria Camellaria was een romeins municipium van de Regio VI in Umbria
(Strabo 5,2,10; Plinius nat. 3,114). Volgens Ptolemaeus (3,1.53) was
het een colonia. Het ligt op de plaats waar de via Flaminia door de
Apennijnen naar het zuiden gaat, thans Nocera Umbra. Sinds het
neolithicum (5e-3e millennium vC) werd N. bewoond. Op de Peutinger kaart (foto rechts: midden rechts) wordt N. ook genoemd.
Lit. H. Philip (PRE 17, 1237ev.). NP 8, 1044.