Hector

Hector neemt afscheid van Andromache

Hector (Ἥκτωρ), voornaamste held en aanvoerder der Trojanen in de trojaanse oorlog, oudste zoon van koning Priamus en Hecabe, echtgenoot van Andromache en vader van Scamandrius, die te zijner eer Astyanax ('beschermer van de stad') werd genoemd. In de Ilias (Homerus) speelt H. een grote rol: hij doet het voorstel tot het tweegevecht van Paris en Menelaüs, strijdt zelf in een onbesliste tweekamp met Aiax, stelt vele vijanden buiten gevecht, brengt de Achaeërs vele malen in het nauw, weet zelfs hun schepen in brand te steken en doodt tenslotte Patroclus, die stervend hem een spoedige dood voorspelt. Daarop laat Achilles, buiten zichzelf van smart, zijn wrok tegen Agamemnon varen, stort zich in de strijd om zijn vriend te wreken, velt H., bindt diens lijk achter aan zijn strijdwagen en sleurt het naar het scheepskamp. Ontroerend is de scène (Ilias 6, 399-502) waarin H. afscheid neemt van Andromache en Astyanax; ook overigens verraadt Homerus op vele plaatsen zijn bijzondere sympathie voor de held, die hij schildert als ridderlijk en plichtbewust, maar ook als geneigd tot overijling in woord en daad.

De latere griekse literatuur heeft aan de figuur van H. weinig nieuwe trekken toegevoegd. Bij Stesichorus en anderen is hij een zoon van Apollo; Aeschylus schreef een H.-trilogie. In Ilium en omgeving bestond tot in de late oudheid een cultus van H. De antieke schilders beeldden graag taferelen uit het leven van H. uit: op een amfoor van Euthymides wapent de held zich voor de strijd (Münchener Antikensammlung nr. 2307), op de beroemde Françoiskrater (Clitias) staat hij met zijn broer Polites in de stadspoort; het afscheid van Andromache is o.a. weergegeven op een beroemde amfoor uit Chalcis te Würzburg.