Kumarbi, hurritische god ('vader der goden'), bekend
uit de hethitische mythen van K., maar eveneens
uit hurritisch materiaal van Mari, Nuzu en
Ugarit. K. is de zoon van
Anu en de vader van de
stormgod. In het systeem van de godengeneraties
neemt hij dus de derde plaats in: Alahu - Anu - K.
- stormgod. In dit systeem, dat, van mesopotamische
origine, uiteindelijk de Grieken bereikt heeft
(zie de Theogonie van Hesiodus), correspondeert
hij dus met de mesopotamische god Enlil enerzijds
en met de griekse Kronos anderzijds. Fragmenten
van hurritische K.-mythen zijn wel gevonden, maar
nog niet gepubliceerd. Door Güterbock werd een
tekstkritische uitgave van de hethitische K.-mythe
gepubliceerd, die ook wel als de 'Mythe van het
Koningschap in de Hemel' wordt aangeduid. De
god speelt ook in andere hethitische mythen van de
z.g. 'Hurritische laag' (zie Hethieten, Godsdienst) en
met name in het lied van Ullikummi
een belangrijke rol.
Lit. H. G. Güterbock, Kumarbi efsanesi 1-2 (Ankara 1945}
46) en Kumarbi. Mythen von churritischen Kronos (ZürichNew
York 1946). Id., The Hittite Version of Hurrian Kumarbi
Myths: Oriental Forerunners of Hesiod (AJA 52,
1948, 123-134). P. Walcot, Hesiod and the Near East (Cardif
1966). A. Goetze (ANET 1, 120vv). E. vom Schuler in
Haussig, Wörterbuch der Mythologie 1 (Stuttgart 1965, jotomech.
herdruk), 182-183, 185. [Houwink ten Cate]