Openbaar Vermaak in Rome

Er waren in Rome vele soorten vermaak te vinden, reikend van individuele activiteiten, zoals het gaan naar de baden of naar een kroeg, tot groepactiviteiten zoals shows die door de keizer of door de aristokratie waren georganiseerd. De bedoeling van deze shows was om de sponsors te verheerlijken, dus was de toegang gratis. Aangezien deze shows de status van de gever lieten zien, was het aantal gladiatoren beperkt dat iemand mocht laten optreden, de keizer natuurlijk uitgezonderd. Inscripties laten trots zien hoeveel paren getoond waren, hoeveel geld er was uitgegeven. Er waren twee belangrijke soorten vermaak, spelen en circussen, en iets minder populair, athletiekwedstrijden en drama.

Want al zolang, sinds wij als volk ons kiesrecht
voor niets hebben verkocht, laat het ons koud
om net als vroeger alle hoge posten
in staat of leger te verdelen - nee,
men houdt zich koest en vraagt alleen nog maar
twee dingen: brood en spelen!
(Juvenalis, Satire 10.77-80).

De Spelen

Spelen werden in het Keizerrijk gehouden in gespecialiseerde amphitheaters, maar nog in de tijd van Augustus konden ze plaatsvinden op het Forum. Het eerste amphitheater (van hout) werd pas in 29 v.C. door Statilius Taurus gebouwd. Het beroemdste amphitheater is het Colosseum dat voltooid werd in AD 80 en door Titus werd ingewijd met 100 dagen spelen. Op andere plaatsen werden speciale gelegenheden gebouwd voor zeeslagen, naumachiae). Augustus ging er in zijn Res Gestae (23) prat op:

Ik gaf een show van een zeeslag aan het volk aan de andere kant van de Tiber waar nu een heilg bos van de Caesars is, terwijl de grond was uitgegraven over lengte van 1800 voet en een breedte van 1200 voet. Daarin dertig schepen met snebben, (stormrammen) triremen of biremen, en ook kleiner deden mee aan de strijd. Op deze vloten werden door 3000 man gevochten, de roeiers niet inbegrepen.

Het water voor deze naumachia werd via een aquaduct, de Aqua Alsietina, die Augustus speciaal hiervoor had laten bouwen, 30 km verderop gehaald. Ofschoon de spelen werden gedomineerd door gladiatoren, waren ook jachtpartijen met wilde beesten, gevechten tussen beesten en executies deel van programma. Gladiatoren traden voor het eerst op in 264 v.C., met drie paren bij de begrafenis van M. Iunius Brutus Pera. Julius Caesar liet in 65 320 paren zien. In 46 liet Caesar zelfs gladiatoren optreden voor zijn dochter Julia. Augustus gaf 8 spelen met 5000 paren. In 109 liet Trajanus 4941 paren zien gedurende 117 dagen om zijn Dacische overwinningen te vieren (42 paren per dag).


Klik hier voor meer informatie over de spelen!

Het Circus

Ook verschrikkelijk populair was wagenracen. Rome had verschillende circussen; het beroemdste was het Circus Maximus. Koning Tarquinius Priscus zou dit circus hebben gebouwd en het werd herbouwd door Julius Caesar. Het had een houten bovenbouw en was 600 x 150 m; een ronde was ongeveer 1500 m lang en de meeste koersen telden zeven rondes. Succesvolle wagenmenners kregen net zoals gladiatoren grote roem.


Klik hier voor meer informatie over het circus!

Baden

Een bad is een van belangrijkste onderdelen van een Romeinse stad en Rome was natuurlijk geen uitzondering. Een serie baden werd gebouwd door de keizers, door Titus, Trajanus, Caracalla, Diocletianus en Constantijn en ook door minder belangrijke schenkers. Deze baden diende als ontmoetingsplaatsen voor de Romeinen, vooral voor mannen. Ofschoon zowel mannen als vrouwen gebruik konden maken van de baden, gebeurde dat op verschillende tijden. Een trip naar de baden diende natuurlijk om zich schoon te maken, maar bood tegelijkertijd de gelegenheid met vrienden en collega's samen te komen en te praten. Deze sociale functie was erg belangrijk en is een van de redenen voor de talrijke kleine kamers en alcoven in grote badgebouwen.


Klik hier voor meer informatie over de Baden!

Drinken

Alcohol vormde een belangrijk deel van het sociale leven in Rome en bij bijna elke maaltijd werd wijn gedronken, meestal overigens sterk met water aangelengd. Er was natuurlijk weinig competitie voor wijn omdat men geen koffie of thee kende en men bier iets voor barbaren vond. Rijke lui hadden vaak grote wijnkelders en wijn uit hun eigen wijngaarden, maar armere mensen gingen vaak naar tabernae of wijnwinkels.

Rome