Flavius Honorius werd op 9 september 384 geboren in Constantinopel als zoon van Theodosius I en Aelia Flacilla. Nadat hij reeds in 386(!) voor de eerste maal tot consul benoemd was, werd hij op 23 januari 393 evenals zijn oudste broer Arcadius tot Augustus uitgeroepen. Eind 394 vertrouwde Theodosius op zijn sterfbed aan Honorius de regering over het westelijk rijk toe onder toezicht van de magister utriusque militiae Stilicho; hij resideerde tot 402 in Milaan, sindsdien in Ravenna, dat hij slechts zelden verliet. Hij huwde in 398 Stilichos dochter, Maria, die in het voorjaar van 408 stierf; hij hertrouwde met een andere dochter van Stilicho, Thermantia, van wie hij zich na de dood van haar vader (408) liet scheiden. Beide huwelijken bleven kinderloos.
Honorius kon zich niet tot zelfstandig heerser ontwikkelen, omdat hij vrijwel
volledig beheerst werd door zijn adviseurs
Stilicho, Olympius en Constantius. De
strijd tegen de Westgothen, die in 401 Rome
veroverden en plunderden (onder Alarik)
en zich vervolgens in Zuid-Galië vestigden,
en tegen de overige Germanen, die
vanaf 406 en masse de rijksgrenzen overschreden,
liet hij geheel aan zijn veldheren
over; Constantius elimineerde de tegenkeizers
Constantijn III (411) en
Iovinus (413),
huwde tegen haar zijn de halfzuster van de keizer,
Galla Placidia (417) en was in 421
enkele maanden Augustus en mederegent. Na de dood van
Constantius (421) geraakte
Honorius in onmin met Galla Placidia en zond haar in
ballingschap. De verhoudingen
tussen de westelijke en oostelijke rijkshelft,
waarover van 395 to 408 Honorius'broer
Arcadius keizer was, waren tot 408 zeer gespannen,
later werden ze beter. Hij overleed
in augustus 423 in Ravenna.
Honorius was christen en legde Theodosius'wet van 391, die de heidense eredienst verbood, met kracht ten uitvoer; hij schafte de gladiatorenspelen af, verklaarde ketterij tot een wettelijk misdrijf en trad streng op tegen sektes.
Lit. O. Seeck (PRE 8, 2277-2291). B. Felletti Maj (EAA 5, 699v). - O. Seeck, Geschichte des Untergangs der antiken Welt 5-6 (Berlin 1913-1920). E. Stein, Geschichte des spätrömischen Reiches 1 (Wien 1928). E. Demougeot, De l'unité à la division de l'Empire romain (Paris 1951). [Nuchelmans]