Illyricum
De naam Illyricum heeft in de oudheid achtereenvolgens verschillende geografische begrippen gedekt. Men dient scherp te onderscheiden:
(1) Illyricum als naam door de Romeinen in de 3e en 2e
eeuw vC gebruikt voor het woongebied van de
Illyriërs in engere zin;
(2) Illyricum als naam van het bestuurlijke district dat tussen 167 en 45 vC gevormd werd door de oostkust van de Adriatische Zee en nu eens bij de provincie Macedonia dan weer bij de provincie Gallia Cisalpina ondergebracht was, en vervolgens van de ca. 45 vC ingerichte provincie Illyricum, die zich tengevolge van veroveringen van Augustus, Agrippa en Tiberius weldra tot aan de Donau uitstrekte en ca. 10 nC in twee keizerlijke provincies verdeeld werd, de inferior provincia Illyrici, die spoedig Pannonia, en de superior provincia Illyrici, die sinds het midden der 1e eeuw nC Dalmatia heette.
(3) Illyricum als naam van een toldistrict (publicum portorium Iliyrici) dat vanaf ca. 100 nC de provincies Dalmatia, Pannonia, Raetia, Noricum, Dacia en Moesia omvatte.
(4) Illyricum sinds
Diocletianus'
en Constantijns rijksdeling
en bestuurshervormingen als naam van de praefectura
I. (orientale), die op het eind van de 4e eeuw de
dioeceses Macedonia en
Dacia omvatte, en
bovendien als naam van de dioecesis I. (occidentale),
die tot de praefectura Italia behoorde en de
twee provincies Noricum, de vier provincies
Pannonia
en de provincie Dalmatia omvatte.
[Nuchelmans]