Periander
Periander (Περίανδρος), tiran van Corinthe (ca.
627 tot 587, of ca. 590-550 vC), zoon en opvolger
van Cypselus, een van de Zeven Wijzen. Zijn regering
kan als het hoogtepunt van de archaïsche
geschiedenis van Corinthe beschouwd worden.
P. zette de kolonisatiepolitiek van zijn vader voort
(stichting van Potidaea
en waarschijnlijk ook
van Apollonia
en Epidamnus) en maakte zich weer
meester van Corcyra.
Hij begunstigde Delphi en
Olympia en
trad als scheidsrechter op in het geschil
tussen Athene en
Mytilene over Sigeüm. Hij onderhield
verder betrekkingen met Thrasybulus van
Milete en
Alyattes van Lydië en het feit dat zijn neef
en opvolger de naam Psammetichus droeg, maakt
het waarschijnlijk dat er ook met Egypte contacten
bestonden. Handel, nijverheid en kunsten bloeiden
onder zijn bewind. Als wetgever trad P. op tegen
leegloperij en te grote weelde, hij beperkte de
slavenarbeid en moedigde de boeren aan op hun land te
blijven en niet naar de stad te trekken. Er wordt
van hem verteld dat hij geen belasting wilde heffen,
maar zich tevreden stelde met de markt- en havengelden.
Als zijn zinspreuk gold μελέτη πᾶν ('Alles
bedachtzaam').
Door sommigen is P. van wreedheid en machtsmisbruik beticht, maar het feit dat men hem naderhand als een van de Zeven Wijzen beschouwde, wijst er wel op dat de algemene waardering voor zijn bewind in de oudheid positief was. Ook thans wekt hij de indruk van een begaafd en verstandig, zij het misschien wat moralistisch bestuurder. Alle zoons van P. stierven voor hem, zodat zijn neef Psammetichus hem moest opvolgen.
De physiognomie van P. is ons enigszins bekend
dank zij een herme uit de Muzenzaal in het Vaticaans
Museum (romeinse copie naar een origineel
uit de 1e eeuw vC?) en een kop uit de Ny Carlsberg
Glyptothek in Kopenhagen (zie linksboven). Ook op het
zevenwijzen-mozaïek uit het Nationaal Museum in Napels
staat P. afgebeeld.
Lit. F. Schachermeyr (PRE 19, 704-717). - E. Will, Korinthiaka. Recherches sur l'histoire et la civilisation de Corinthe (Diss. Paris 1955). J. Ducat, Note sur la chronologie des Cypselides (Bulletin de Correspondance Hellénique 85, 1961, 418-425). H. Berve, Die Tyrannis bei den Griechen (München 1967) 19-27, 525-531. [Schouten]