Het Forum in de tijd van de Koningen en de vroege Republiek
Het Forum Romanum kwam pas laat tot bloei. De machtige
stad die we nu zien, was in feite
in het begin een rij gewone heuvels. De mythe over de
stichting van Rome luidde zo: Aeneas,
een grote Trojaanse held en zoon van Venus, godin van
de liefde, vluchtte uit de door de
in brand gestoken stad Troje en kwam tenslotte na
allerlei omzwervingen in het gebied van
Italië bekend als Latium,
waar hij de stad Alba Longa stichtte,
de Grote Witte Stad. Na vele generaties, bracht een
prinses van het koninklijke huis in
Alba Longa een tweeling voort, kinderen van
Mars,
de God van de Oorlog: Romulus en Remus.Maar Amulius, de koning van Alba Longa, die bang was voor het verlies van zijn heerschappij, beval een van zijn dienaren de twee kinderen te doden. De dienaar kon dit niet over zijn hart verkrijgen en zette hen in een mandje in de toen gezwollen Tiber. Deze zakte en het mandje werd toen door een wolvin gevonden die voor hen zorgde en hen voedde, totdat zij door een boer werden gevonden die hen tot volwassenheid opvoedde. Toen Romulus en Remus hun afkomst te weten kwamen, vielen zij Alba Longa aan en maakten aanspraak op de troon. Toen besloten Romulus en Remus een nieuwe stad te stichten: Rome. Zij stichtten de stad op de plaats waar zij door de wolvin gevonden waren, waar Rome nu nog ligt. De bouw begon, Maar er ontstond een ruzie tussen Romulus en zijn broer over de vraag naar wie de stad genoemd werd (Ander verhaal: Remus zou om de stad te bespotten over de muurtjes gesprongen zijn) en Romulus doodde Remus. Zo werd de stad naar hem Rome genoemd.
De stad Rome werd op en rond zeven heuvels gebouwd: het Capitool, de Palatijn, de Aventijn, de Esquilijn, de Quirinalis, de Viminalis en de Caelius. De plaats waar het Forum Romanum nu ligt, was eerst een stuk moeras tussen het Capitool en de Palatijn, regelmatig door de overstromingen van de Tiber bevloeid. In de 7e eeuw, toen de Palatijn allang bewoond werd, werd dit stuk drooggelegd en het Forum aangelegd. Dat is niet lang na de mythologische datum van Rome in 753 v.C. In die tijd bestond alleen uit een vroege Romeinse weg die in noordwestelijke richting liep naar het Capitool de Sacra Via (Heilige Weg), en een afwateringskanaal (de Cloaca Maxima) haaks op de Via Sacra. De eerste gebouwtjes waren waarschijnlijk eenvoudige hutten en tenten voor de handel waarvan geen sporen resten. Maar kort daarna zien we wat meer permanente gebouwen op het Forum.
Deze vroege tijd is bekend als de Koningstijd, waarin zeven koningen hebben geregeerd over Rome. Deze werden vaak de Etruskische koningen genoemd, omdat het merendeel van hen kwam uit Etruria i.p.v. uit Latium. Toen Romulus Rome had gesticht, nodigde hij noodgedwongen dieven, moordenaars en piraten (niet bepaald de meest respectabele mensen in de wereld) uit om in Latium te komen wonen. Maar er was een klein probleem: geen vrouwen! Romulus had een oplossing: Hij bood een plaatselijke stam vrede aan, de Sabijnen. Maar bij het feest dat daarom werd gevierd, maakten de Romeinen zich uit de voeten met de Sabijnse vrouwen op hun rug - dit werd bekend als de Sabijnse Maagdenroof. Het gevolg was een oorlog tussen de Romeinen en de Sabijnen, die ons brengt naar een van de eerste monumenten op het Forum Romanum, de Lacus Curtius.
Volgens de legende werd de oorlog tussen de Romeinen en de Sabijnen beëndigd toen de vrouwen die de Romeinen hadden geroofd, tussenbeide kwamen en er mee instemden in Rome te blijven, omdat de Sabijnen te weinig mannen hadden, terwijl de Romeinen te weinig vrouwen hadden. De vrede werd gesloten op de plaats van ontmoeting of Comitium. Andere monumenten zouden spoedig volgen gedurende de heerschappij van de zeven koningen, van Romulus tot Tarquinius Superbus, of Tarquinius de Trotse: In de zuidhoek van het forum werd de ronde Tempel van Vesta gebouwd. Als je een andere tempel wilt zien, ga naar de Lagere Stad. Ernaast was de Regia, het huis van de Pontifex Maximus (Hogepriester) van Vesta, alle waarschijnlijk gebouwd door Romulus' opvolger, Numa Pompilius. Tullus Hostilius, de derde koning van Rome, bouwde misschien de Curia Hostilia, of Senaatsgebouw, en Ancus Martius, diens opvolger, zou een gevangenis gebouwd hebben ( Carcer) op het forum. Maar al deze data zijn giswerk, omdat zij meestal gebaseerd zijn op bewijzen uit de literatuur. Maar het vroegste bouwwerk waar archeologische bewijzen voor zijn, is de Servische Muur (Agger Servii), een fortificatie tussen de Palatijn en het Capitool waarvan het vaststaat dat deze gebouwd is tijdens het bewind van de zesde koning, Servius Tullius.
Met de verandering in het sociale en politieke klimaat in Rome kwamen er veranderingen op het forum: in 510 v.C. werd, volgens de oude bronnen, de zevende en laatste koning van Rome, Tarquinius Superbus, verdreven door de revolutie van Lucius Junius Brutus en begon het tijdperk van de Romeinse Republiek. Het is in deze tijd dat de Romeinse forum (en in andere gebieden van Rome: de tempel van Jupiter bovenop het Capitool werd in 509 gebouwd) een plaats begon te worden voor het algemene publiek: een markt, een ontmoetingsplaats en een plaats om de goden te vereren. Beide zijden van de Sacra Via werden voorzien van houten kraampjes voor de handel of tabernae. Op de plaats waar de Cloaca Maxima het forum inkomt, was het heiligdom voor Cloacina, godin van het rioolsysteem van Rome (ongetwijfeld een van meest obscure goden!). Naast dit heiligdom voor Cloacina was een andere straat, de Argiletum, die in noordoostelijke richting liep, parallel aan het heiligdom.
 |
Dit indrukwekkende bouwprogramma werd voltooid en de Romeinen waren zeer tevreden met het Forum in die tijd, tot 309 v.C. toen de stad door de Galliërs werd ingenomen en het Forum werd vernietigd. Bijna alle monumenten werden toen verwoest. Ze werden niet alleen herbouwd en op een grotere schaal dan tevoren, maar spoedig werden andere monumenten aan het forum toegevoegd. In 366 v.C. zou Marcus Furius Camillus, een generaal die die de Gallië uit Latium had gedreven en Veii, een stad in de buurt, had ingenomen (waarvandaan naar Rome een fijnere kwaliteit tufsteen werd geïmporteerd, een steensoort geschikt voor monumenten), een nieuwe Tempel van Concordia ingewijd hebben, die pas was gebouwd op de helling van de Capitool, ten noorden van de Tempel van Saturnus. Veel van deze reconstructie- en herbouwprojecten werden uitgevoerd door werklui uit Etruria, die gewoonlijk rondhingen in een laantje dat parallel liep aan de Tempel van Castor en Pollux, de Vicus Tuscus.
In deze tijd werd Etruria niet meer dan een herinnering voor de Romeinen, wier macht van dag tot dag groeide. In het jaar 338 v.C. zou consul Gaius Maenius (een van de twee leiders in Rome die de uitvoerende macht hebben) het spreekgestoelte aan de oostkant van het forum verfraaid hebben met de snebben (stormrammen) van schepen, de zogenaamde rostra. Zo was het spreekgestoelte op het forum later bekend als de Rostra. Ook onder Maenius' consulaat, werden de tabernae herbouwd en georganizeerd op een betere manier: de kraampjes voor de groente- en vleesverkopers werden aan de noordkant van het forum gebouwd, de zogenaamde tabernae novae, of de 'nieuwe winkels', en de kraampjes voor geldwisselaars en bankiers aan de zuidkant van het forum, de zogenaamde tabernae veteres, of de 'oude winkels'. Maenius was dus zo belangrijk voor de expansie en ontwikkeling van het forum dat een zuil, aan hem gewijd, op het Comitium werd gezet.
Het uiterlijk van het forum bleef relatief onveranderd tot 210 v.C., toen een grote brand op het forum leidde tot de vernietiging van o.a. de tabernae novae en het Forum Piscarium, of "vismarkt". Deze werden natuurlijk herbouwd op veel grotere schaal, maar pas op het einde van de Tweede Punische Oorlog (201 v.C.). Later, rond 185 v.C., zien we een nieuw type gebouw op het forum verschijnen: de Basilica. De eerste werd gebouwd door de censor, beroemd om zijn 'pietas', Cato Maior. Er is overigens niets van over vanwege een brand in 52 v.C. De eerste permanente basilica is de Basilica Aemilia, gebouwd in 179 v.C. En zo zien we door de komst van de Basilica op het forum, het censoraat van de strengste man van de wereld, Cato Maior, en de dood van de Romeinse comediedichter Titus Maccius Plautus, de overgang naar de 'gouden tijd' van de Romeinse republiek.
![[Terug]](../PLAATJES/BACK.gif)
![[Verder]](../PLAATJES/RIGHT.gif)